Για το νομοσχέδιο κατάργησης των ΤΕΙ Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας και ένταξης
(«συνέργειες») στα Πανεπιστήμια Θεσσαλίας, Γεωπονικό και ΕΚΠΑ – η αποδιάρθρωση της
τριτοβάθμιας εκπαίδευσης συνεχίζεται και εντείνεται.
Κατατέθηκε για συζήτηση και ψήφιση αυτές τις μέρες στη Βουλή νομοσχέδιο του ΥΠΕΘ με τίτλο «Συνέργειες Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και Πανεπιστήμιου Θεσσαλίας με τα Τ.Ε.Ι. Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας…»
Στην ουσία πρόκειται για τυπική κατάργηση των ΤΕΙ που «συνεργούν» με αυτά τα πανεπιστήμια και για πανεπιστημιοποίηση των τμημάτων τους (με μετονομασίες), των σπουδαστών τους και των καθηγητών τους.
Το νομοσχέδιο εντάσσεται, όπως είναι αναμενόμενο, στην πολιτική που ακολουθεί η παρούσα κυβέρνηση για τα ΤΕΙ, η οποία έχει στόχο την αριθμητική μείωση των ιδρυμάτων και την ικανοποίηση μικροπολιτικών και τοπικών συμφερόντων. Πρόκειται για πολιτική αποδιάρθρωσης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, καθώς προωθείται μια ριζική αναδιάρθρωση,
– που δεν εντάσσεται σε γενικότερο και μακροπρόθεσμο εκπαιδευτικό και αναπτυξιακό
σχεδιασμό,
– με παράκαμψη των θεσμικών οργάνων εκπαιδευτικής πολιτικής που η ίδια η κυβέρνηση
σύστησε, και ρητές αντιρρήσεις τους ,
– χωρίς ουσιαστικές μελέτες για τα νέα τμήματα,
– με διαβούλευση μόνο με τους άμεσα ωφελούμενους,
– και με αντιακαδημαϊκές έως και αντισυνταγματικές ρυθμίσεις .
Στην περίπτωση του νέου νομοσχεδίου, παρά την φλυαρία και την αοριστία της εισηγητικής έκθεσης, είναι σαφής η έλλειψη συνεκτικής και σχεδιασμένης αναπτυξιακής πολιτικής, παράλληλα με τη δημιουργία και διανομή τιμαρίων και νέων θέσεων καθηγητών (οκτώ ανά νέο τμήμα). Ετσι,
– το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών αποκτά πέντε Σχολές (από δύο) και τμήματα στο
Καρπενήσι, την Άμφισσα και τη Λαμία.
– το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών αποκτά στα Ψαχνά Ευβοίας νέα σχολή με
τρία τμήματα («Αγροτικής Ανάπτυξης, Διατροφής και Αειφορίας») και άλλα τέσσερα τμήματα επίσης στα Ψαχνά (παραρτήματα δύο σχολών του), μαζί με μια Τεχνόπολη στη Χαλκίδα.
– στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ιδρύονται είκοσι δύο νέα τμήματα, ενώ αποκτά νέα τμήματα
Μαθηματικών, Φυσικής και Λογοθεραπείας στη Λαμία και σχολή «Τεχνολογίας» στη Λάρισα
με τα νέα Τμήματα «Συστημάτων Ενέργειας», «Περιβάλλοντος» και «Ψηφιακών
Συστημάτων».
Οφείλει ο κ. υπουργός να μας εξηγήσει τι σχέση έχει αυτή η σχολή Τεχνολογίας και τα τμήματά της με τη διαπίστωση της εισηγητικής έκθεσης (σελ. 4) ότι «Η λύση στα προβλήματα των ΤΕΙ και της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στο σύνολο της δεν έγκειται στην απλή μετατροπή των πρώτων σε Πανεπιστήμια, είτε αυτά βαφτίζονται τεχνολογικά είτε εφαρμοσμένων επιστημών.
Ο όρος τεχνολογικά είναι αδόκιμος καθώς μεγάλο μέρος των ελληνικών πανεπιστημίων, όπως Πολυτεχνεία, πολυτεχνικές σχολές και άλλα τμήματα, είναι κατεξοχήν τεχνολογικά.»
Σελίδα 2 /3
Όπως επίσης οφείλει να μας εξηγήσει τι σχέση έχουν πολλά από τα νέα τμήματα με το πρώτο κριτήριο που έθεσε η επιτροπή, που ο ίδιος σύστησε, για τη διερεύνηση των μορφών συνεργασίας (σελ. 9 της εισηγητικής έκθεσης): «να συγκροτηθούν ισχυρά και βιώσιμα τμήματα που θεραπεύουν διακριτά και αναγνωρισμένα διεθνώς γνωστικά πεδία» πανεπιστημιακού επιπέδου πρώτου πτυχίου.
Όσο για τη σχέση που θα έχουν οι σπουδές, τα πτυχία και τα επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχιούχων στα νέα τμήματα που υποκαθιστούν τμήματα των ΤΕΙ, με αυτά των έως τώρα πτυχιούχων ΤΕΙ και των πτυχιούχων και διπλωματούχων των σχετικών πανεπιστημιακών τμημάτων, αυτή αποτελεί μια βραδυφλεγή βόμβα που αφήνεται στα χέρια των επόμενων υπουργών και κυβερνήσεων. Το θέμα αυτό, που αποτελούσε το κυριότερο πρόβλημα των ΤΕΙ, κληρονομείται στα περισσότερα από τα νέα τμήματα και καθίσταται εντονότερο.
Πέρα από την έλλειψη οποιασδήποτε μελέτης, οι διάφορες ευφάνταστες εντάξεις Τμημάτων ΤΕΙ σε ΑΕΙ ήταν αποτέλεσμα συνδικαλιστικών πιέσεων. Μετά από τέτοιες πιέσεις, π.χ., η Φυσικοθεραπεία του ΤΕΙ Στερ. Ελλάδας βρέθηκε στην ίδια Σχολή μαζί με τα Τμήματα Ιατρικής, Βιοχημείας και Κτηνιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, με τα οποία υπάρχει μηδαμινή συνάφεια στα προγράμματα σπουδών, αντί να ακολουθηθεί η διεθνής πρακτική που θέλει τα Τμήματα Φυσικοθεραπείας και ΤΕΦΑΑ να συνυπάρχουν στην ίδια Σχολή, λόγω της υψηλής συνάφειας των προγραμμάτων σπουδών, με το ποσοστό των κοινών μαθημάτων σε ορισμένες περιπτώσεις να ξεπερνά το 40%.
Είναι τέλος χαρακτηριστικό της ανορθολογικής νέας διάρθρωσης, η οποία έχει εμφανώς άλλα κίνητρα από εκείνα που προβάλλονται, ότι αυξάνεται, αντί να περιορίζεται, η διασπορά σχολών και ιδρυμάτων με τμήματα σε διαφορετικές πόλεις, ακόμη και σε διαφορετικές περιφέρειες. Αλλωστε και η Ανεξάρτητη Αρχή για Διασφάλιση και Πιστοποίηση της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση θεωρεί ακατάλληλο τον τρόπο με τον οποίο οργανώνεται η ένταξη υφιστάμενων προγραμμάτων σπουδών των ιδρυμάτων τεχνολογικού τομέα σε ιδρύματα του πανεπιστημιακού τομέα της ανώτατης εκπαίδευσης (βλ. [2]).
Η Κίνηση Πανεπιστημιακής Αναβάθμισης εκφράζει την αντίθεσή της και την έντονη διαμαρτυρία της για την χωρίς σοβαρό σχεδιασμό, με προχειρότητα και με μικροπολιτικά κίνητρα διαδικασία συγχώνευσης των ΤΕΙ με Πανεπιστήμια, καθώς η υλοποίησή της επιφέρει δραματικές μήαναστρέψιμες αλλαγές στον τεχνολογικό τομέα και στη διάρθρωση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, υποβάθμιση του επιπέδου της εκπαίδευσης σε πολλά τμήματα, σχολές και πανεπιστήμια, ενώ παρατείνει τη θεσμική αβεβαιότητα στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και τον εγκλωβισμό σε πολιτικές ράβε-ξήλωνε, αντί να στηρίζεται σε μακροπρόθεσμο και συναινετικό σχεδιασμό που έχει ανάγκη η εκπαίδευση και η χώρα.
Δ Ι Ο Ι Κ Ο Υ Σ Α Ε Π Ι Τ Ρ Ο Π Η
της
Κ Ι Ν Η Σ Η Σ Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Α Κ Η Σ Α Ν Α Β Α Θ Μ Ι Σ Η Σ