Παρασκευή 13: Η Γρουσούζικη Φήμη μιας Επίμονης Δεισιδαιμονίας
Η Παρασκευή και 13 είναι μια από τις πιο διαδεδομένες δεισιδαιμονίες στη Δυτική κουλτούρα. Όπως η συνάντηση με μια μαύρη γάτα ή η σπάσιμο ενός καθρέφτη, η ιδέα ότι μια μέρα μπορεί να φέρει κακή τύχη είναι βαθιά ριζωμένη, αν και οι πιστοί δεν μπορούν πάντα να εξηγήσουν το γιατί.
Υπάρχει μάλιστα και όρος για να περιγράψει την παράλογη φοβία για την ημερομηνία: η παρασκευιδεκτριαφοβία — μια εξειδικευμένη μορφή τρισκαιδεκαφοβίας, δηλαδή του φόβου για τον αριθμό 13.
Αν και η Παρασκευή 13 φαίνεται σπάνια, το Γρηγοριανό μας ημερολόγιο σημαίνει ότι η 13η ημέρα του μήνα είναι λίγο πιο πιθανό να πέσει σε Παρασκευή από οποιαδήποτε άλλη ημέρα της εβδομάδας. Δεν είναι, όμως, μια παγκόσμια δεισιδαιμονία: Στην Ελλάδα και στις ισπανόφωνες χώρες, η γρουσούζικη ημέρα είναι η Τρίτη 13, ενώ στην Ιταλία είναι η Παρασκευή 17.
Αυτό το μήνα, όμως, υπάρχει μόνο μία ημερομηνία: Παρασκευή, 13 Σεπτεμβρίου.
Ρίζες της Δεισιδαιμονίας
Η δεισιδαιμονία της Παρασκευής 13 έχει πιθανώς τις ρίζες της στη χριστιανική παράδοση. Στο Μυστικό Δείπνο, ο Ιούδας Ισκαριώτης, ο 13ος και πιο μισητός καλεσμένος, προδίδει τον Ιησού, οδηγώντας στη Σταύρωση του.
Ο αριθμός 13 συνδέεται επίσης με την ιστορία του Λόκι στη νορβηγική μυθολογία, ο οποίος προκαλεί το θάνατο του θεού Μπάλντερ όταν η παρουσία του θεού προκαλεί τη συγκέντρωση 13 θεών στο γεύμα τους.
Εξάπλωση της Δεισιδαιμονίας
Η δεισιδαιμονία της Παρασκευής 13 καθιερώθηκε στον 19ο αιώνα με το μυθιστόρημα “Friday, the Thirteenth” του Thomas W. Lawson, που συνδύασε την ημερομηνία με χρηματιστηριακή κρίση. Στη δεκαετία του 1980, η ταινία τρόμου “Friday the 13th” ενίσχυσε την αναγνωρισιμότητα της.
Εναλλακτική Προσέγγιση
Αν και η Παρασκευή 13 συνδέεται με κακή τύχη, υπάρχουν και θετικές πλευρές. Στην παγανιστική παράδοση, η Παρασκευή συνδέεται με τη θεά Frigg, που ήταν θεά της αγάπης και της γονιμότητας. Ο αριθμός 13 συνδέεται με τις σεληνιακές και εμμηνορροϊκές κύκλους, και θεωρούνταν τυχερός στην αρχαιότητα.
Η σύγχρονη αναγνώριση του αριθμού 13 ως τυχερού, όπως προβάλλεται από την Taylor Swift, μπορεί να αλλάξει τη φήμη της Παρασκευής 13, μετατρέποντάς την σε μια ημέρα τύχης αντί για φόβου.
Με πληροφορίες του άρθρου του CNN
