Ο Κώστας Σταμούλης αθλητής και προπονητής ορεινής ποδηλασίας με καταγωγή από το Καρπενήσι βρίσκεται μαζί μας για να μοιραστεί κάποια «μυστικά» του αθλήματός του. Το κύριο ερώτημα που θα μας απασχολήσει και θα συζητήσουμε μαζί του είναι γιατί ένα παιδί να ξεκινήσει ποδήλατο.
Πώς ξεκίνησες το ποδήλατο;
Από μικρός ασχολήθηκα με το αθλητισμό, τον στίβο. Στα 21 χρόνια μου διαπίστωσα ότι με το ποδήλατο μπορούσα να μετακινηθώ χωρίς να ξοδεύω χρήματα και παράλληλα να αθλούμαι. Επιπλέον μου έδινε τη δυνατότητα να γνωρίζω μέρη με ιδιαίτερη περιβαλλοντική και πολιτιστική ομορφιά μακριά από την περιοχή που έμενα.
Κάποιοι τίτλοι από τη ποδηλατική δράση σου και κάποιες σημαντικές ενέργειες που αφορά στο ποδήλατο;
Ξεκίνησα την ορεινή ποδηλασία, mountain bike, το 1987 . Επί σειρά ετών πρωταγωνιστούσα στο άθλημα και ήμουν μέλος της εθνικής ομάδας ποδηλασίας. Συμμετείχα στην ελληνική αποστολή στο 1ο Παγκόσμιο πρωτάθλημα Mountain Bike (M.T.B.)στην Ιταλία.
Επίσης έλαβα μέρος σε πολλά διεθνή και παγκόσμια πρωταθλήματα με διακρίσεις. Στη συνέχεια το ενδιαφέρον μου στράφηκε και στους ορειβατικούς μαραθωνίους και στους αγώνες περιπέτειας, όπου πάλι είχα υψηλές διακρίσεις. Από το 1998 είμαι προπονητής ποδηλασίας και συνεργάτης της ελληνικής ποδηλατικής εταιρείας IDEAL.
Ο χώρος, όμως, της ποδηλασίας με απασχόλησε όχι μόνο αθλητικά αλλά και ως τρόπος ζωής. Έτσι ασχολήθηκα ενεργά και για την προώθηση του αθλήματος. Από το 1997 έως το 2004 ήμουν υπεύθυνος και συντονιστής του τμήματος ορεινής ποδηλασίας του Ε.Ο.Σ. Αχαρνών, λειτουργώντας παράλληλα και σχολή ορεινής ποδηλασίας για παιδιά και εφήβους..
Επιπλέον είμαι συνεργάτης σε ποδηλατικούς αγώνες ( Sfendami mountain festival, Protect Aoos Ιωάννινα)και σε ορεινούς αγώνες βουνού (Ursa trail Μέτσοβο). Από το έτος ίδρυσής του είμαι σύμβουλος έκδοσης του ποδηλατικού έντυπου και ηλεκτρονικού περιοδικού MBike. Συμμετέχω κάθε χρόνο στο Athens Bike Festival αναλαμβάνοντας την εκπαίδευση παιδιών στη χρήση του ποδηλάτου.
Συνεργάστηκα με την περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, νομό Κιλκίς και την περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, νομό Δράμας στη χάραξη ποδηλατικών διαδρομών με σκοπό την ανάδειξη περιοχών ιδιαίτερου περιβαλλοντικού, αρχιτεκτονικού, ιστορικού και πολιτιστικού ενδιαφέροντος.
Τέλος το 2016 συνεργάστηκα σε πρόγραμμα που αφορούσε στη χρήση ποδηλάτου από πρόσφυγες που εγκαταστάθηκαν σε camp στη Βέροια.
Στη διάρκεια των χρόνων αυτών έχω συνεργαστεί με περιοδικά και ΜΜΕ για την προβολή της χρήσης του ποδηλάτου.
Τι σου έχει προσφέρει η ποδηλασία όλα αυτά τα χρόνια;
Το ποδήλατο με έχει ταξιδέψει σε μέρη όμορφα , άγνωστα, μοναδικά τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Είναι ένα μέσο που φέρνει τον αναβάτη κοντά στη φύση και τον μαθαίνει να σέβεται το περιβάλλον. Επίσης μέσα από τους αγώνες μαθαίνει κάποιος τα όριά του, τη συνεργασία με τους συναθλητές του και τον υγειή ανταγωνισμό και άμιλλα . Μέσα από το ποδήλατο έχω αποκτήσει πολλούς φίλους σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας και του εξωτερικού.
Ποια είναι τα κίνητρα για ένα παιδί να αρχίσει την ποδηλασία;
Το ποδήλατο είναι ένα από τα πρώτα παιχνίδια των παιδιών. Τους μαθαίνει ισορροπία , δεξιότητες οδήγησης και αντανακλαστικών και φυσικά τους παρέχει την ελευθερία της εξερεύνησης και ανακάλυψης νέων περιοχών και τοποθεσιών. Αποκτούν επίσης κάποιες πιο εξειδικευμένες δεξιότητες που αφορούν στη λειτουργία και συντήρηση του ποδηλάτου.
Το ποδήλατο βοηθάει ένα παιδί να αποκτήσει ή να βελτιώσει τις διατροφικές συνήθειές του;
Ξεκινώντας κάποιος το ποδήλατο θα διαπιστώσει ότι η διατροφή είναι σημαντικός παράγοντας για το τι μπορεί να κάνει. Για να το πούμε πιο απλά στο ποδήλατο ο κινητήρας είναι ο ποδηλάτης και το καύσιμο είναι η διατροφή του. Με την χρήση του ποδηλάτου καταλαβαίνει κανείς ότι πρέπει να τρώει σωστά για να μπορέσει να κινηθεί ειδικά όταν έχει να διανύσει μεγάλες αποστάσεις. Μαθαίνει, ακόμα, ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες να επιλέγει την κατάλληλη διατροφή και την ποσότητα υγρών που χρειάζεται για την αναπλήρωσή τους. Η ενέργεια που απαιτείται όπως και οι καύσεις που γίνονται στην ποδηλασία είναι μεγάλες (650 θερμίδες την ώρα) γι΄αυτό και απαιτούνται επιλεγμένες, ενεργειακές θερμίδες. Έτσι λοιπόν ποδηλατώντας κάποιος διαπιστώνει ότι τα φρούτα τον βοηθούν περισσότερο από τη ζάχαρη, οι ξηροί καρποί του παρέχουν υψηλή ενέργεια, τα ζυμαρικά τον ταξιδεύουν πιο μακριά και το νερό με τους φυσικούς χυμούς αποτελούν βασικά στοιχεία λειτουργίας του οργανισμού του. Εννοείται ότι στο εβδομαδιαίο πρόγραμμα διατροφής πρέπει να περιλαμβάνονται κρεατικά, όσπρια, ζαρζαβατικά και καθημερινά σαλάτα.
Τι άλλο προσφέρει το ποδήλατο εκτός από την άσκηση;
Αρχικά και το σπουδαιότερο είναι ότι το ποδήλατο βελτιώνει την υγεία μας. Συμβάλλει στην καλή λειτουργία του οργανισμού (αρθρώσεις, πεπτικό και αναπνευστικό σύστημα, καρδιά, κυκλοφορία αίματος κ.ά.).Βοηθά στη διατήρηση του βάρους μας σε ελεγχόμενα επίπεδα. Αναπτύσσει την ευεξία και λειτουργεί ως παράγοντας εκτόνωσης του άγχους και του στρες.
Καθώς μας φέρνει πιο κοντά στη φύση, μας βοηθά να γίνουμε πιο συνειδητοί και ευαισθητοποιημένοι σε περιβαλλοντικά ζητήματα και πιο υπεύθυνοι στην προστασία του περιβάλλοντος.
Τα τελευταία χρόνια αποτελεί μέσο μετακίνησης για πολλούς εργαζόμενους, όπως και μέσο εργασίας για παράδειγμα μεταφορές δεμάτων, εγγράφων κ.ά.
Ακόμα αποτελεί μέσο αναψυχής, όπως ξεναγήσεις και γνωριμία με περιοχές ιδιαίτερου ενδιαφέροντος, βόλτες σε όμορφα μέρη κ.ά
Και μέσα από όλες αυτές τις χρήσεις γίνεται αντιληπτό ότι βοηθά πολύπλευρα στην κοινωνικοποίηση του ατόμου.
Τι έχεις να προτείνεις σε ένα παιδί που θέλει να ξεκινήσει ποδήλατο;
Κατάλληλο ποδήλατο (μέσο) – ασφάλεια – σεβασμό συνανθρώπου και περιβάλλοντος
Αυτό είναι το τρίπτυχο που πρέπει να έχει στο νου του όποιος ξεκινάει ποδήλατο.
Πρέπει να επιλέξει ένα ποδήλατο που θα είναι στα μέτρα του και να γίνουν από εξειδικευμένο άτομο οι κατάλληλες ρυθμίσεις. Το βασικότερο όμως που πρέπει ένα παιδί να συνειδητοποιήσει είναι ότι είναι μεταφορικό μέσο και όχι μόνο παιχνίδι. Πρέπει λοιπόν ως μεταφορικό μέσο να τηρηθούν κάποιοι κανόνες ασφάλειας. Για παράδειγμα το κράνος είναι απαραίτητο. Στην μετακίνηση σε δημόσιες οδούς πρέπει να τηρείται ο κώδικας οδικής κυκλοφορίας.. Ακόμα καλό είναι να γνωρίζει βασικά πράγματα λειτουργίας και επιδιόρθωσης του ποδηλάτου και να έχει μαζί του κάποια βασικά εργαλεία. Τηρώντας τα παραπάνω είναι ασφαλές όχι μόνο το ίδιο το παιδί αλλά και οι γύρω του. Και φυσικά κινούμαστε με σεβασμό στο περιβάλλον είτε αυτό είναι αστικό είτε είναι φυσικό
Ποια ηλικία είναι κατάλληλη για ένα παιδί να ξεκινήσει ποδήλατο;
Στην ηλικία των τριών ετών τα παιδιά μπορούν να έχουν τις πρώτες εμπειρίες στην ισορροπία. Χρησιμοποιούνται ποδήλατα χωρίς πεντάλ και σε χώρους προστατευμένους με γρασίζι. Στην ουσία σπρώχνουν το ποδήλατο και προσπαθούν να το κατευθύνουν. Με τον τρόπο αυτό εξοικειώνονται με το ποδήλατο και αποκτούν αυτοπεποίθηση. Στην ηλικία αυτή δεν πρέπει να κάνουν διαδρομές σε ανώμαλα εδάφη αφού ο μυικός τόνος δεν μπορεί να στηρίξει την σπονδυλική στήλη. Ποδήλατο για παιχνίδι και όχι πολλές ώρες. Από την ηλικία των πέντε χρόνων θα έλεγα ότι μπορεί να αρχίσει πιο στοχευμένα να ποδηλατεί. Στην ηλικία των εφτά με οκτώ μπορεί να αθλείται στην ποδηλασία με την καθοδήγηση προπονητή αλλά να μην υπερβάνει το μέτρο που έχει να κάνει με την απόσταση, τον χρόνο προπόνησης και τη δύναμη, που είναι ανάλογη των ταχυτήτων που χρησιμοποιούνται στις μικρές ηλικίες.