Βρισκόμαστε στο 65ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης που ρίχνει αυλαία αυτό το Σαββατοκύριακο.
Το φετινό πρόγραμμα του Φεστιβάλ έχει τόσες καλές επιλογές που πραγματικά δεν ξέρουμε από πού να ξεκινήσουμε! Σε συνδυασμό με το γεγονός ότι έχουμε λίγες ημέρες στη διάθεσή μας, χρειάστηκαν πολύωρες διαβουλεύσεις, ατελείωτοι καφέδες και… αρκετή τύχη (τελικά) για να καταλήξουμε στις ταινίες που θα παρακολουθήσουμε.
Δείτε ποιες ταινίες επιλέξαμε να παρακολουθήσουμε τις δύο πρώτες ημέρες μας στο Φεστιβάλ:
“Arcadia” του Γιώργου Ζώη
Ξεκινάμε από μια από τις πιο πολυαναμενόμενες ταινίες (τουλάχιστον για όσους από εμάς έχουμε αγαπήσει το Interruption, την πρώτη μεγάλου μήκους του Γιώργου Ζώη) του φετινού Φεστιβάλ.
Σύνοψη ταινίας: Ένα θανατηφόρο τροχαίο ατύχημα αναστατώνει τη χειμωνιάτικη ραστώνη του τουριστικού θέρετρου. Ο Γιάννης κι η Κατερίνα, καταφτάνουν σοκαρισμένοι για να αναγνωρίσουν το θύμα στο τοπικό νοσοκομείο. Μαζί αλλά και χωριστά, θα προσπαθήσουν να συνδέσουν κομμάτια του παζλ της ζωής που χάθηκε, ερχόμενοι αντιμέτωποι με μια σειρά από αναπάντεχες αποκαλύψεις. Και δεν είναι οι μόνοι. Στο απόκοσμο παραθαλάσσιο μπαρ της περιοχής, το Αρκάντια, η Κατερίνα θα συναντήσει μια αλλόκοτη συντροφιά από απροσδόκητους συνοδοιπόρους.
Στο Arcadia, ο Γιώργος Ζώης προσεγγίζει το ζήτημα της απώλειας με έναν μοναδικό και ιδιαίτερα στοχαστικό τρόπο. Το σενάριο (που συνυπογράφει με την Κωνσταντίνα Κοτζαμάνη), πλούσιο σε ευρηματικές ανατροπές, διαχειρίζεται το τραγικό συμβάν με έναν τρόπο που κρατά το κοινό σε συνεχή αγωνία και προβληματισμό.
Επιπλέον, ο σκηνοθέτης αγγίζει και ένα ακόμη βαθύ υπαρξιακό ερώτημα που αφορά την αδυναμία των ανθρώπων να αποχωριστούν εκείνους που έχουν χάσει. Πώς η δυσκολία να αφήσουν πίσω τις μνήμες μπορεί να θολώσει την πραγματικότητά τους και να καθυστερήσει την αποδοχή της νέας τους ζωής.
Η σκηνοθετική προσέγγιση του Ζώη, οι ατμοσφαιρικές εικόνες της ταινίας και ο ρυθμός της, λειτουργούν ως σύμβολο ενός ταξιδιού αυτογνωσίας και αποδοχής.
“Άκρη της νύχτας” του Τούρκερ Σούερ
Σύνοψη ταινίας: Ο Σινάν, υπολοχαγός του τουρκικού στρατού, αναλαμβάνει τη μεταγωγή του επίσης αξιωματικού αδερφού του, προκειμένου να τον παραδώσει στο στρατοδικείο. Η αποστολή μοιάζει με το απόλυτο τεστ πειθαρχίας για τον Σινάν, ειδικά από τη στιγμή που η ατιμωτική αποστράτευση και το τραγικό τέλος του πατέρα τους εξακολουθούν να σκιάζουν τις προοπτικές μιας μέχρι στιγμής αψεγάδιαστης καριέρας. Τα πάντα όμως περιπλέκονται επικίνδυνα όταν κατά τη μεταγωγή η Τουρκία βυθίζεται σε μια νύχτα βαθιάς πολιτικής κρίσης και αναταραχής. Με σημείο αναφοράς το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου του 2016, ο πρωτοεμφανιζόμενος σκηνοθέτης Τούρκερ Σούερ υφαίνει ένα θρίλερ σπάνιας ωριμότητας, πιάνοντας δεξιοτεχνικά ένα νήμα που καταλήγει στην καρδιά του σινεμά του Μάικλ Μαν. Στον κόσμο του Άκρη της νύχτας ούτε το εκτυφλωτικό φως της μέρας δεν αρκεί για να υπερνικήσει ένα σκοτάδι αβεβαιότητας, υπό το κράτος του οποίου κάθε απόφαση κινδυνεύει να εξελιχθεί σε μοιραίο λάθος. Φιλμ ολόψυχα δοσμένο στα 80s, με το ανάλογο στοιχειωτικό σάουντρακ.
Στο Άκρη της Νύχτας, ο Τούρκερ Σούερ πραγματεύεται βαθιά ζητήματα ελευθερίας υπογραμμίζοντας ότι η πορεία προς την αληθινή ελευθερία απαιτεί ένα προσωπικό βήμα, όχι μόνο γιατί είναι πέρα από τις επιταγές και τις προσδοκίες των άλλων, αλλά και επειδή η ελευθερία δεν είναι κάτι που μας χαρίζεται αλλά κάτι που κατακτιέται.
Μέσα από τον κεντρικό ήρωα, τον Σινάν, εξετάζονται τα όρια της αφοσίωσης σε πολλαπλά επίπεδα, οικογένεια, καριέρα, πατρίδα και πώς οι πιέσεις αυτές μπορούν να συγκρούονται και να θέτουν σε κίνδυνο την ανθρωπιά μας. Σε έναν κόσμο όπου ο κίνδυνος και η αβεβαιότητα κυριαρχούν, ακόμα και στις πιο σκοτεινές στιγμές, εκεί στην άκρη της νύχτας, το φως της ανθρωπιάς που βρίσκεται μέσα μας είναι αυτό που θα διαλύσει το σκοτάδι.
Καλές γιορτές του Σκάνταρ Κόπτι
Σύνοψη ταινίας: Τέσσερις χαρακτήρες που βιώνουν τις δικές τους ξεχωριστές πραγματικότητες ενώ συνδέονται με άρρηκτους δεσμούς, ρίχνουν φως στις σύνθετες σχέσεις μεταξύ φύλων, γενεών και πολιτισμών σε μια πολύπαθη επικράτεια. Ο Ραμί, ένας Παλαιστίνιος που ζει στη Χάιφα, έρχεται αντιμέτωπος με την ξαφνική μεταστροφή της Εβραίας συντρόφου του, η οποία επανεξετάζει την απόφασή της για άμβλωση. Η μητέρα του, η Χανάν, βυθίζεται με μια σοβαρή οικονομική κρίση και μπλέκει σε έναν κυκεώνα προβλημάτων καθώς διεκδικεί αποζημίωση για το ατύχημα της κόρης της, της Φίφι. Η Μίρι πρέπει να διαχειριστεί την κατάθλιψη της δικής της κόρης και, ταυτόχρονα, επιχειρεί να υπονομεύσει την εγκυμοσύνη της αδερφής της με τον Ράμι. Η Φίφι, από την πλευρά της, κουβαλάει ένοχα ένα μυστικό που απειλεί να κλονίσει την οικογενειακή της υπόληψη, αλλά και τη νέα της σχέση με τον Δρ. Ουαλίντ.
Η ταινία Καλές Γιορτές φωτίζει τις σκιερές πτυχές της καθημερινότητας των γυναικών σε μια κοινωνία που, αν και φαινομενικά σύγχρονη και δυτικού τύπου, κρύβει από πίσω της έναν αόρατο πόλεμο που μικρές λεπτομέρειες καταδεικνύουν πως είναι επώδυνα ορατός. Μέσα από τις ζωές τεσσάρων χαρακτήρων, οι οποίοι βιώνουν τις δικές τους προσωπικές τραγωδίες, αναδεικνύεται η ένταση και η πολυπλοκότητα των σχέσεων μεταξύ φύλων, γενεών και πολιτισμών.
Η ταινία αγνοεί ολότελα τις σωματικές μορφές βίας και αποκαλύπτει μια αβάσταχτη καθημερινότητα και έναν κοινωνικό και ψυχολογικό πόλεμο στον οποίο υποβάλλονται οι γυναίκες, καθημερινά, στην προσπάθειά τους να επιβιώσουν και να διατηρήσουν την αξιοπρέπειά τους. Ειδικά για αυτές, η αμφισβήτηση της αυτονομίας τους δεν σταματά ποτέ, και ακόμα και σε ένα φαινομενικά ελεύθερο και προοδευτικό περιβάλλον, οι σύγχρονες πιέσεις και τα κοινωνικά στερεότυπα συνεχίζουν να διαμορφώνουν τις ζωές τους με τρόπους που δύσκολα ξεπερνιούνται.
“Ευχαριστούμε για τη συναλλαγή σας” της Λάιλα Άμπας
Σύνοψη ταινίας: Υπάρχουν φορές που το γράμμα του νόμου δεν λαμβάνει υπόψη του το δίκαιο. Με μια τέτοια αδικία έρχονται αντιμέτωπες οι δυο αδελφές Νούρα και Μαριάμ, των οποίων ο πατέρας πεθαίνει πριν προλάβει να τους μεταβιβάσει το σημαντικό ποσό των χρημάτων που είχε στον λογαριασμό του. Σύμφωνα με τον ισλαμικό νόμο η περιουσία του θα μοιραστεί στα δύο, το ένα μισό σε εκείνες και το άλλο στον αποξενωμένο αδελφό τους – μόνο και μόνο επειδή είναι άντρας. Οι δυο γυναίκες θα αφήσουν στην άκρη τις διαφορές τους και τις προσωπικές τους ανασφάλειες προκειμένου να διεκδικήσουν αυτό που νιώθουν ότι τους ανήκει, ενάντια σε μια πατριαρχική κοινωνία. Ειπωμένη με χιούμορ και τρυφερότητα αλλά και με ξεκάθαρη πολιτική ματιά, η ιστορία του Ευχαριστούμε για τη συναλλαγή σας μεταμορφώνεται στα χέρια της Λάιλα Άμπας σε ένα γλυκόπικρο, γεμάτο ένταση, σπιρτάδα και οξύ κριτικό πνεύμα φιλμ για τη γυναικεία ενδυνάμωση και την ανάγκη για αλλαγή.
Η ταινία Ευχαριστούμε για τη συναλλαγή σας αναδεικνύει το χάσμα ανάμεσα στον νόμο και το δίκαιο, παρουσιάζοντας την ιστορία δύο αδελφών, της Νούρα και της Μαριάμ, που βρίσκονται αντιμέτωπες με μια άδικη κληρονομική κατανομή.
Η ιστορία γίνεται αφορμή για να θίξει το ζήτημα της ανισότητας των φύλων, αλλά και τη δύναμη που ανακαλύπτουν οι γυναίκες όταν ενώνονται για έναν κοινό σκοπό. Η Νούρα και η Μαριάμ, βάζοντας στην άκρη τις διαφορές και τις προσωπικές τους ανασφάλειες, αποφασίζουν να διεκδικήσουν αυτό που θεωρούν ότι τους ανήκει. Με χιούμορ και τρυφερότητα, αλλά και με ξεκάθαρη πολιτική ματιά, η σκηνοθέτρια Λάιλα Άμπας καταθέτει μια γλυκόπικρη ταινία, γεμάτη ένταση και κριτική σκέψη, για την ανάγκη της γυναικείας ενδυνάμωσης και την επιτακτική ανάγκη για αλλαγή σε μια κοινωνία όπου τα πατριαρχικά στερεότυπα εξακολουθούν να κυριαρχούν.
Μέσα από αυτές τις τέσσερις ταινίες, ανακαλύψαμε ιστορίες βαθιά ανθρώπινες. Κάθε μία ξεχωριστά μας συγκίνησε, μας προκάλεσε σκέψεις, και οδήγησε σε ατελείωτες συζητήσεις πάνω από καφέδες, ποτά και φαγητά (στην Θεσσαλονίκη είμαστε, μην ξεχνιόμαστε!).
Οι μέρες για το τέλος του Φεστιβάλ πλησιάζουν απειλητικά και δυστυχώς η μέρα έχει μόνο 24 ώρες! Πλέον μελετάμε το πρόγραμμα με βλέμμα απελπισίας, προσπαθώντας να χωρέσουμε όσες περισσότερες προβολές γίνεται. Με τόσο πολλά υποσχόμενο υλικό, η μόνη μας επιλογή είναι να “τρέχουμε” από αίθουσα σε αίθουσα – ένας μαραθώνιος που αξίζει κάθε λεπτό!
Άλλωστε, στο τέλος κάθε “διαδρομής” δεν ξέρουμε ποτέ τι θα μας περιμένει… κι αυτό είναι το ωραιότερο κομμάτι!
