“Το νερό μπήκε στο αυλάκι. Η μυλόπετρα ζωντάνεψε, βρήκε τον γνώριμο ρυθμό της κι άρχισε να γυρίζει μεθυστικά, ξέφρενα, ξυπνώντας αναμνήσεις, ζωντανεύοντας το παρελθόν εκεί όπου στρατοκόποι, ζώα, γεννήματα, μυλωνάδες, αλέσματα, νεράιδες και αερικά έθρεψαν το είναι μας, θέριεψαν και εμπότισαν τη φαντασία μας με μύθους, ήχους, εικόνες, μυρουδιες, αποτυπώματα στο νου και στην ψυχή μας, ώστε να λέμε σήμερα: μακάριοι όσοι τους καρπούς της γης γεύτηκαν παλεύοντας με τα ροζιασμένα χέρια και τον ιερό ιδρώτα τους!!! Με αυτά τα λίγα λόγια σας πληροφορούμε ότι μυλωνάς και νεράιδα βρήκαν πάλι τη θέση τους στον νερόμυλό μας. Στον νερόμυλο του Δικάστρου και σας καλούμε να τον επισκεφτείτε και να φωτογραφηθείτε μαζί τους!!! Ελλάδα δεν είναι μόνο τα ξακουστά μέρη! Επισκεφθείτε μας!!!“
Ο Σύλλογος των Απανταχού Δικαστριωτών ιδρύθηκε το 1965 ως πολιτιστικός σύλλογος μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, με σκοπό τη διαφύλαξη της παράδοσης του τόπου αλλά και τη διατήρηση των σχέσεων μεταξύ των ανθρώπων που κατάγονται από το χωριό. Ένα από τα πιο σημαντικά έργα τους είναι το Λαογραφικό Μουσείο του χωριού που ιδρύθηκε το 1995 και υπήρξε το πρώτο λαογραφικό μουσείο στη Δυτική Φθιώτιδα.
Το Δίκαστρο
Είναι ένα μικρό, αμφιθεατρικό χωριό στο Βορειοδυτικό τμήμα του Δήμου Μακρακώμης του Νομού Φθιώτιδας, πολύ κοντά στα σύνορα με τους νομούς Ευρυτανίας και Καρδίτσας. Χτισμένο στους κατάφυτους ορεινούς όγκους μεταξύ των βουνών Τυμφρηστός και Μαυροράχη, απέχει 35 χλμ περίπου από το Καρπενήσι, 61 χλμ από τη Λαμία και 275 χλμ από την Αθήνα. Βρίσκεται σε υψόμετρο 850 μ. (κεντρική πλατεία) και αποτελείται από δύο οικισμούς τους οποίους χωρίζει ο ποταμός Δικαστριώτης, βασικός παραπόταμος του Σπερχειού ποταμού.
Τα πολυάριθμα αρχαιολογικά ευρήματα που έχουν ανακαλυφθεί κατά καιρούς, αναπάντεχα από τους ντόπιους, γύρω από το χωριό, αποτελούν αδιάψευστα στοιχεία της μακρόχρονης παρουσίας του στη Φθιωτική γη.
Οι μύλοι του Δικάστρου
Οι μύλοι ήταν ένα σημαντικό τεχνικό έργο, που συνδέονταν με την οργάνωση και εύρυθμη λειτουργία της κοινότητας. Η κατασκευή και οι επισκευές τους ήταν μεταξύ των πρώτων μελημάτων των κατοίκων, καθώς το αλεύρι, που χρησιμοποιείται για τον επιούσιο άρτο, ήταν βασικό στοιχείο του διατροφικού τρίπτυχου «σιτάρι, αλεύρι, ψωμί».
Η αναγκαιότητα των μύλων
Η ανάγκη άλεσης των δημητριακών προϊόντων, από τα «ξεχερσωμένα χωράφια», που άρχισαν να καλλιεργούν οι 300 οικογένειες της Κοινότητας, κατέστησε επιτακτική την κατασκευή μύλων, στο Δίκαστρο. Ο μύλος όμως ήταν ένα τεχνικό έργο του χωριού, του οποίου η κατασκευή ήταν αδύνατη, κατά τους χρόνους της τουρκοκρατίας, αλλά ήταν και ένα ζωτικό έργο, καθώς τo αλεύρι ήταν απαραίτητο για τον επιούσιο άρτο. Κανένας από τους κατοίκους δεν μπορούσε να διαθέσει την δαπάνη κατασκευής τους.
Οι κάτοικοι του Δικάστρου, για να αντιπαρέλθουν τις αδυναμίες της κατα- σκευής μύλων, επέλεξαν την πλέον συμφέρουσα και πρόσφορη λύση. Το 1525, που συγκρότησαν την Κοινότητα και ίδρυσαν την Ενορία τους, κατασκεύασαν τους μύλους, με προσωπική εργασία και αφιέρωσαν την κυριότητά στην Εκκλησία-Μοναστήρι του πολιούχου Αγίου Γεωργίου, για να μπορούν, οι μύλοι τους και τα δημητριακά τους προϊόντα νάχουν την προστασία των προνομίων της Εκκλησίας (αφορολόγητο, ακατάσχετο).
Ευχαριστούμε τον Βασίλη Ρήγα για την φιλοξενία και ξενάγηση
Δείτε φωτογραφίες από τον ανακαινισμένο μύλο και την πανέμορφη φύση του Δίκαστρου που τον περιβάλλει:
* Οι πληροφορίες για το Δίκαστρο αντλήθηκαν από την σελίδα Δίκαστρο Φθιώτιδας του Συλλόγου των Απανταχού Δικαστριωτών ενώ ιστορικά στοιχεία για τους μύλους του Δικάστρου αντλήθηκαν από την ίδια σελίδα από το κείμενο του Λεωνίδα Ιωάννου Καρφή Αντιστρατήγου, ε.α